ΕΟΚΑ και IRA – Φόρος τιμής στο Νίκο Ιωάννου

νικος ιωαννου

Ο Ιρλανδικός και ο Κυπριακός απελευθερωτικός αγώνας μοιάζουν αρκετά σε πολλές εκφάνσεις τους. Ως προς τη μορφή ανταρτοπολέμου που διεξήγαγαν οι δύο πλευρές (η μία αρχικά υπό τον Μάικλ Κόλινς και η άλλη καθόλη την τετραετή δράση της υπό τον Γεώργιο Γρίβα ΔΙΓΕΝΗ), τους στρατηγικούς στόχους του κάθε αγώνα (ο Ιρλανδικός αρχικά για ανεξαρτησία και μετέπειτα για ένωση του Βόρειου τμήματος με το Ιρλανδικό κράτος και ο Κυπριακός για ένωση με την Ελλάδα) αλλά και ως προς τον τρόπο που αντιμετωπίστηκαν από την αποικιοκρατία (εκτελέσεις, τρομοκρατία, διχασμός, διχοτομικά σχέδια λύσης κλπ). Ωστόσο εκτός από το κοινό αίσθημα για ελευθερία, δημοκρατία και εθνική αποκατάσταση, εκτός από την εκ νέου διεξαγωγή αντάρτικου- αντιιμπεριαλιστικού αγώνα ενάντια στην Βρετανική αποικιοκρατία, την ΕΟΚΑ και τον IRA συνδέει και μια περίοδος συνεργασίας και κοινών προσπαθειών για απόδραση και συνέχιση του αγώνα τους κάτω από τις αντίξοες συνθήκες των Αγγλικών φυλακών Wormwood Scrubs του Λονδίνου, Wakefield του Yorkshire και Madistone του Κεντ. Τη σχέση αυτή των πολιτικών καταδίκων της ΕΟΚΑ και του IRA στις Αγγλικές φυλακές σφράγισε με το αίμα του ένας νέος αγωνιστής, ο 21χρονος Νικόλας Ιωάννου.

Ο Νικόλας ήταν ενταγμένος στην ΕΟΚΑ μαζί με την οικογένεια του ενώ το σπίτι τους χρησιμοποιήθηκε για τις ανάγκες της οργάνωσης. Κατά τη διάρκεια του αγώνα θα μεταβεί στο Λονδίνο για σπουδές, συνδέεται με τα εκεί γραφεία της Εθναρχίας ενώ ο αδερφός του Γιώργος μετά τη σύλληψη του από τους Άγγλους μεταφέρεται στις φυλακές Wormwood Scrubs στο Λονδίνο. Ο Νικόλας θα αναλάβει το ρόλο του συνδέσμου με τον IRA για την οργάνωση απόδρασης Κυπρίων και Ιρλανδών κρατουμένων. Συναντάται με τον Tony Meade του IRA και προχωρούν σε συμφωνίες για τις αποδράσεις. Στις 17 Ιουλίου 1958 ο Νικόλας επιστρέφει με τη μοτοσικλέτα του για Λονδίνο από το λιμάνι του Λίβερπουλ μετά από ταξίδι στην Ιρλανδία για την εκπόνηση του τελικού σχεδίου απόδρασης από τις φυλακές Wakefield. Ένα φορτηγό όμως κατά την επιστροφή θα του ανακόψει το δρόμο και ο Νικόλας σκοτώνεται. Τα έγγραφα της απόδρασης έλειπαν, το φορτηγό οδηγούσε υπάλληλος των φυλακών ενώ σύμφωνα με μαρτυρία της αδελφής του μέλος της Σκότλαντ Γιαρντ της είπε πως δεν είχαν πρόθεση να τον σκοτώσουν αλλά μόνο να του πάρουν τα έγγραφα. Οι αρχές των φυλακών δεν εγκρίνουν το αίτημα του Γιώργου Ιωάννου να παραστεί στην κηδεία του αδερφού του και οι Κύπριοι μαζί με Ιρλανδούς κατάδικους κηρύττουν απεργία πείνας. Μετά τον αγώνα τα λείψανα του Νικόλα Ιωάννου θα μεταφερθούν και θα ταφούν στο Καϊμακλί.

Η θυσία του Νικόλα Ιωάννου είναι παράδειγμα για όλους μας. Είναι ένδειξη της αδίστακτης Βρετανικής αποικιοκρατικής πολιτικής ενώ αποτελεί φωτεινό παράδειγμα για όλα τα εθνικοαπλευθερωτικά κινήματα. Είναι φάρος που δείχνει το δρόμο σε όλους όσους ζητούν να είναι αφέντες στον ίδιο τους τον τόπο και «αφού είδαν και αποείδαν με τα τηλεγραφήματα και τις πρεσβείες» είναι πρόθυμοι να πολεμήσουν μέχρις εσχάτων για λίγο αέρα Ελευθερίας.

Leave a comment